Яғни стоматологиялық көмек көрсету процесінде еш өзгеріс жоқ, пациенттер бұрынғыдай медициналық көмек алады. Тек келісімшартқа отыру әдісі яғни шарт жасасу жағы өзгерді. Бұған дейін стоматологиялық клиникалар өзара шартқа отыру арқылы қосалқы мердігер ретінде медициналық қызмет көрсетсе, 1 қаңтардан бастап Қор көрсетілген қызметтер көлемін бақылап, сапасына мониторинг жасау үшін тікелей осы клиникалармен шартқа отырды. Демек енді стоматологиялық клиникалар өздерінің қанша қызмет көрсеткенін және Қормен келісімшарт бойынша қанша қызмет көрсететінін өз бетінше қадағалап отыру керек. Бұрын бұнымен артылған жүктемеге қарамастан пациенттің тіркелген емханасы айналысып келді. Салдарынан пациент алмаған медициналық қызметті алды деп жазатын жағдайлар кездеседі. Қор сарапшылары бұны мониторинг жасаған кезде медициналық құжаттардан анықтады.
Осы орайда Түркістан облысы Келес ауданында жеке кәсіпкерлер жиналып 5 медициналық орталық салуды қолға алды. Түркістан облысының Келес ауданында 2022-2025 жылдары жалпы құны 44,3 млрд. теңгені құрайтын 8 жоба іске асырып, 1 175 адамға жаңа жұмыс орындарын ашу жоспарланған. Солардың бірі – «Нұрболат» өндірістік кооперативі. Мұнда жалпы жоба құны 3,0 млрд. теңгені құрайтын «Азия Мед» медициналық орталығының құрылысы жүргізілуде. Аталған медициналық орталықтар Абай ауылының екі аумағында, Біртілек, Ошақты және Ұшқын ауылдық округтерінде бой көтермек. Бүгінде Абай ауылы Қонаев көшесінің бойындағы «Азия Мед» медициналық орталығының құрылысы аяқталып, іске қосылды. Сонымен қатар аудан орталығында 5 блоктан тұратын орталық аурухананың құрылысы қарқын алған. Жоба толық іске асырылған соң 200 жаңа жұмыс орны ашылмақ. Келес ауданында өнеркәсіпті дамыту мақсатында бірқатар жобалар қолға алынған. Атап айтқанда «Эмир-Дэмир» ЖШС Біртілек ауылдық округі аумағынан жалпы құны 300,0 млн. теңгені құрайтын 30 гектар иновациялық жылыжай кешенінің құрылысын жүргізуді жоспарлауда. Аталған жоба шеңберінде 75 адам тұрақты жұмспен қамтылады. Жобаның іске асу мерзімі 2024-2025 жылдарға енгізіліп отыр. «Умитай» шаруа қожалығы Қошқарата ауылдық округінде жалпы құны 450,0 млн.теңгені құрайтын 1000 басқа арналған мал бордақылау алаңы және ет өнімдерін өңдіру цехының құрылысын бастамақ. Тағы бір кәсіпкерлер Абай ауылы аумағынан жалпы құны 200,0 млн.теңгені құрайтын қонақ үй кешенін салу бастамасын көтерді. Жобаны 2024 жылы іске қосып, 15 адамды тұрақты жұмыспен қамтуды көздеп отыр.
Түркістан облысының 49 ауылында жаңа медициналық нысан салынады. «Денсаулық сақтау саласын ілгерілету мен медициналық жабдықтармен қамту бойынша жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде өткен жылы ауру-жітім көрсеткіші төмендеді. 4 аурухана антиограф, 2 аурухана компьютерлік томографиямен жабдықталып, 1016 дана салаға қажетті техника алынған. Осылайша медициналық жабдықтармен қамту деңгейі 84% болды», — деді Дархан Сатыбалды. Оның айтуына қарағанда, облыстағы 45 медициналық ұйымда 5509 дәрігер мен 19154 орта персонал халыққа қызмет көрсетеді.
«Былтыр 31 денсаулық сақтау нысанының құрылысы басталып, оның 17-сі ел игілігіне пайдалануға берілді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Сарыағаш қаласында перинаталдық орталығы мен заманауи медицналық кешен салуды тапсырған болатын. Қазіргі таңда нысан құрылысы үшін жер учаскесі бөлініп, жобалау-сметалық құжаттары әзірленуде. Ауылда денсаулық сақтауды жаңғырту» Ұлттық жобасы аясында ауылдарда 49 жаңа нысан салынады. Жергілікті тұрғындардың сұранысы ескеріледі. 2022 жылы 5 нысан күрделі жөндеуден өтсе, 2023 жылы қосымша 2 нысанға жөндеу жүргізіледі», — деді әкім.
Ордабасы ауданының Қараспан ауылдық округіне қарасты Көлтоған елді мекенінде фельдшерлік-акушерлік пункт ашылды. Бұл медициналық нысан 1400-ге тарта тұрғынға қызмет көрсетеді. «Сіздерді медициналық нысанның ашылуымен шын жүректен құттықтаймын! Бұл күнді ауыл тұрғындарының асыға күткені жасырын емес. Енді Көлтоған ауылының тұрғындары осында ем қабылдап, денсаулығын нығайтады. Бүгінгі таңда аудан халқына бас-аяғы 55 медициналық ұйым қызмет көрсетіп келеді. Олардың дені – осындай фельдшерлік акушерлік тіректер. Өздеріңізге белгілі, Мемлекет басшысы өз Жолдауында әлеуметтік салаға үлкен мән беріп отыр. Соның ішінде, әсіресе, денсаулық сақтау саласына ерекше көңіл бөлініп келеді. Жаңа ғимарат халықтың игілігіне қызмет ете берсін! Мұнда жұмыс істейтін ақ халатты абзал жандардың жұмысына табыс, абырой тілеймін!», – деді Ордабасы ауданының әкімі Нұрбек Бадырақов. Бүгінде ауданда 9 фельдшерлік-акушерлік тіректің құрылысы жүргізілуде. Атап айтар болсақ, Көлтоғаннан бөлек Қызылжар, Дербес, Төреарық, Көкарал, Қарабастау, Аққойлы, Жусансай, Сарытоғай елді мекендерінде осындай нысандар салынып жатыр. Барлығын осы жылы елдің игілігіне беру жоспарланған.
Сонымен қатар, Түркістан облысында тағы 14 медициналық мекеме бой көтермек. Оған себеп Түркістан облысындағы Төңкеріс ауылының тұрғындары сапалы медициналық қызметке мұқтаж. Соның салдарынан халық қажетті ем-дом алу үшін орталыққа сабылып жүр. Жергілікті әкімдік медициналық амбулаторияның құрылысын 2018 жылы жоспарлаған. Бірақ бес жылдан бері емхананың салынатынына сенімнен гөрі, күмән көп,-дейді тұрғындар. Ауыл тұрғыны Қынашгүл Дәуренбекова он жылдан бері дәрігерлердің арнайы есебінде тұрады. Қан қысымы жоғары болғандықтан күнделікті дәрі-дәрмек ішуге мәжбүр. «Ал сырқаты алқымнан алса жәдел жәрдем шақыртып, орталық ауруханаға барудан басқа амал жоқ»,-дейді. Өйткені үй іргесіндегі медициналық пункт мамандары қажетті ем-дом көрсете алмайды. Қынашгүл Дәуренбекова, Төңкеріс ауылының тұрғыны: — 10 жылдай болды давлениямен есепте тұратыныма. Күндізгі стационар дей ма!? Доктор дей ма жоқ бізде. Анау орталыққа барамыз. Неше жылдай сол центр дейді сонда барамыз. Өзімізде ешқандай емхана жоқ. Төңкерісте емхана атын иемденген аядай бір бөлмелі медициналық пукт бар. Ондағы екі қызметкердің бірі медбике болса, екіншісі еден жуушы. Сондықтан мұндағы мамандар науқастың қан қысымын өлшеп, орталық ауруханаға жолдама берумен шектеледі. Есенбек Дүйсебеков, Төңкеріс ауылының тұрғыны:
— Ілгеріде жер болмады. Кейін жер таптық 40 соток. Толық медициналық пункт болуға болады. Ал енді қаражат жоқ,-дейді. 9 жылдан бері әр үш жылда проект жаңартып келе жатыр. Жергілікті мамандар күндізгі стационары бар отбасылық амбулатория салатын жер телімін белгіліп, мемлекеттік АКТ жасалғанын айтады. Тіпті сәулеттік жобалау құжаты да әзір. Бірақ жылдар бойы нысан құрылысына қаржы бөлінбей, қолбайлау болып тұр екен. Абай Әшіров, Жартытөбе ауылдық округінің әкімі: — Дәрігерлік емханаға 40 соттық жер ажыратылып берілген. Бүгінгі таңда шешімін шығарып, мемлекеттік АКТ алынып қойған. АПЗ құжаттарын да дайындап қойғанбыз. Өздеріңізге мәлім қазір денсаулық саласы облыстық басқармаға бағынысты болғандықтан ПСД құжаттарына сол жақтан қаржы бөлінетін болып тұр. Мемлекеттік сараптама шықса, құрылысқа ақша берілетін болса, салынады. Түркістан облысында дәл осындай 14 ауылда медициналық мекеме атымен жоқ. Дәрігерсіз күн кешкен елді мекендердің көбі Қазығұрт пен Сарыағаш аудандарында. Райымбек Тасырбаев, облыстық қоғамдық денсаулық сақтау басқарма басшысы орынбасарының м.а: — Жоспарға сәйкес 14 медициналық мекеме, оның ішінде 4 дәрігерлік амбулатория, 8 фельдшерлік – акушерлік бекет, 2 медициналық пункт салынады. Қазіргі таңда сол медициналық нысандар түсетін жер телімдері бөлінді. Құрылыс басталады. Биыл сол 14 нысанның да құрылысын бастау жоспарланып отыр. Олардың дені осы жылы пайдалануға беріледі. Ал жобалау құжатында көрсетілген ірі нысандар құрылысы келер жылы аяқталады.
Осыған дейін Денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният Түркістан облысына жұмыс сапары барысында «Қамқор» балаларды оңалту орталығында болды. Жалпы ауданы 500 шаршы метр заманауи қалпына келтіру емдеу орталығында тірек-қимыл аппараты бұзылған, БЦП, аутистік спектрі бұзылған балаларға көмек көрсету үшін заманауи жабдықтар мен мамандар штаты бар. Мұнда жыл сайын 360-қа жуық мүмкіндігі шектеулі балалар тірек-қимыл, сөйлеу және дененің басқа да функцияларын қалпына келтіру курстарынан өтеді. Орталықта тірек-қимыл жүйесін дамыту үшін балалардың бұлшық еттері мен иммундық жүйелерін нығайтатын велотренажерлермен және жүгіру жолдарымен жабдықталған ойын бөлмесі бар. Сондай-ақ, мұнда идеоэлектроэнцефалография кабинеті жұмыс істейді. Орталықта білікті мамандар кешенді медициналық-әлеуметтік және психологиялық-педагогикалық көмек көрсетеді және жаңа емдеу әдістері арқылы нейро-ортопедиялық ауытқулары бар балалар мен жасөспірімдерге сауықтыру іс-шараларын өткізеді. Мемлекет басшысы жариялаған бала жылында біз балаларды сауықтыру, профилактикалық тексерулерден өту үшін жағдай жасауға бағытталған бірқатар іс — шараларды жүзеге асырамыз және дене функциялары бұзылған балалардың өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік беретін осындай оңалту орталықтарының жұмысын барынша қолдаймыз, — деп атап өтті А.Ғиният орталықты аралау барысында.
Министрдің айтуынша, соңғы жылдың өзінде елімізде оңалту төсектерінің саны 2 есеге артты, мұндай орталықтар медициналық сақтандыру жүйесі есебінен қаржыландыру алады, ол да 6 есеге өсті, сондықтан жеке және мемлекеттік клиникалардың қаражатты инвестициялау және кішкентай пациенттер үшін осындай қолайлы жағдай жасау мүмкіндігі бар.
Министр барған келесі нысан қалалық емхана болды. Оның 8 филиалы бастапқы медициналық көмек алатын 95 мың тіркелген халыққа қызмет көрсетеді. Министр үздік тәжірибелер орталығының жұмысымен танысты, онда бас дәрігер Райымбек Тасырбаев созылмалы аурулары бар пациенттерді жүргізу тәжірибесі, балаларға прогрессивті патронаж әдістемесін қолдану туралы егжей-тегжейлі айтып берді.
Медицина тек ауру адамдарға жұмыс істемеуі керек, ол аурудың алдын алуға, әсіресе емдеу жолы аз ауыр кезеңдерді алдын алуға көмектесуі тиіс. Маған осы емханада қолданылатын алдын алудың тәсілдері ұнайды, сауатты оқытылған дәрігерлерді кездестіргеніме қуаныштымын, енді үздік практиканы одан әрі дамыту, пациенттерді өз денсаулығы үшін ортақ жауапкершілікке тарту қажет, — деп атап өтті Ажар Ғиният, емхана дәрігерлеріне арнаған сөзінде.